Als je niet alleen kamerplantenliefhebber maar ook de trotse eigenaar van een huisdier bent, dan kan dat de zaken een beetje ingewikkelder maken. Zijn je planten en viervoeters wel compatibel? Sommige soorten zijn giftig, en aangezien veel dieren nog wel eens een hapje uit een plant willen nemen, is het belangrijk om te weten welke je het best kunt vermijden. Hoe zit dat met de populaire gatenplant? Is Monstera giftig voor katten en honden?

Lees verder voor alles wat je moet weten over de giftigheid van Monstera en of je deze plant kunt combineren met huisdieren.

Is Monstera giftig voor katten en honden?

We krijgen veel vragen over kamerplanten en huisdieren! Monstera (beter bekend als de gatenplant) is erg populair, dus veel huisdiereigenaren willen graag weten of ze zich zorgen moeten maken. Je zou denken dat je hier makkelijk ‘ja’ of ‘nee’ op zou kunnen antwoorden, maar het is niet zo eenvoudig. Het geslacht Monstera maakt deel uit van de aronskelken en wordt door de ASPCA beschouwd als giftig.

Maar is ‘giftig’ de correcte term? De reden dat de plant in deze categorie wordt geplaatst is vanwege de calciumoxalaatkristallen die het sap bevat. Deze kristallen zijn sterk irriterend, vooral in de mond en maag. Als je kat een hapje uit je Monstera neemt, is het resultaat waarschijnlijk niet aangenaam; hoewel we het zelf niet uitgeprobeerd hebben, schijnt het nogal pijnlijk aan de tong en keel te kunnen zijn.

Het punt is echter dat, hoewel je viervoeter pijn en irritatie kan ervaren na het kauwen op een Monstera, er verder heel weinig kans op serieuze schade is. Mocht je hond nou een hele plant opeten, dan zou dat natuurlijk wel problematisch kunnen zijn. De kans dat dit gebeurt is echter heel klein, juist omdat de pijn al na het eerste hapje komt opzetten. De meeste viervoeters proberen dit dan ook één keer en daarna nooit meer!

In extreme gevallen kan er zwelling plaatsvinden, maar de plant bevat geen vergif. Het sap is alleen dus erg irriterend.

Wist je dat? Het label ‘giftig’ voor Monstera en andere kamerplanten die verhoogde niveaus van calciumoxalaat bevatten is dus overdreven en ietwat misleidend te noemen. Onthou echter dat er ook planten zijn die wél echte schade kunnen aanrichten, zoals lelies.

Calciumoxalaat

We hebben geconcludeerd dat je gatenplant niet expliciet giftig is voor je huisdier, maar wel hoge concentraties calciumoxalaat bevat. Wat zijn deze kristallen eigenlijk, en waarom zijn ze zo irriterend?

• Calciumoxalaatkristallen worden gevormd in de cellen van de plant en kunnen naaldvoormig zijn. Ze kunnen zelfs weerhaakjes hebben (Franceschi, 2001), dus het is niet zo gek dat de consumptie ervan pijn kan veroorzaken.

• Onderzoekers zijn er niet helemaal zeker van of calciumoxalaat in planten nou bedoeld is om calciumniveaus te reguleren, om herbivoren te ontmoedigen, of vanwege een andere reden aanwezig is (Franceschi & Horner, 1980).

• Bepaalde soorten fruit en groenten bevatten ook calciumoxalaatkristallen. Spinazie bijvoorbeeld bevat vrij hoge concentraties.

• Er zijn een aantal kamerplanten die veel calciumoxalaatkristallen bevatten. Dieffenbachia is de meest bekende, en kan een aardig extreme reactie geven. Syngonium, Philodendron, Alocasia en andere populaire soorten staan ook op de lijst, maar zijn gelukkig wat milder.

• Calciumoxalaatkristallen zijn ook de veroorzaker van nierstenen.

Help, mijn kat of hond heeft aan mijn Monstera geknaagd!

Moet ik me zorgen maken?

Oeps! Geen paniek, je viervoeter gaat niet spontaan omvallen na een hapje uit een gatenplant. Hier is wat je kunt doen:

• Kijk in de mond van je kat of hond. Als je geen roodheid of zwelling ziet, hoef je waarschijnlijk verder niks te doen.
• Zie je sporen van irritatie of lijkt je viervoeter pijn te hebben? Geef dan wat water, of iets aantrekkelijkers zoals melk voor katten. Dit kan de kristallen helpen wegspoelen.
• Lijkt je huisdier het hierna nog steeds moeilijk te hebben, of maak je je zorgen dat de keel opgezwollen is? Dan kun je een dierenarts bellen voor toediening van een pijnstiller en mogelijk verdere behandeling.
• Het bovenstaande is trouwens ook van toepassing op kinderen. Hoewel wat melk of water de pijn niet meteen wegneemt, kan het wel helpen, en je hoeft je geen grote zorgen te maken. Een dokter bellen kan echter natuurlijk altijd.

En mijn plant?

Alles komt goed met je huisdier, maar eh, hoe zit het dan met je toegetakelde plant? Ook daar hoef je je gelukkig geen zorgen over te maken.

Beschadigde bladeren kunnen niet herstellen, dus je kunt deze verwijderen als je ze niet mooi vindt. Voor de rest groeit je plant als het goed is vrolijk door. Als er hele stukken afgebroken zijn, kun je altijd de instructies in het artikel over Monstera stekken volgen.

Als je nog meer vragen hebt over Monstera of giftige kamerplanten, laat dan hieronder een comment achter! ?

Franceschi, V. (2001). Calcium oxalate in plants. Trends in Plant Science, 6(7), 331.

Franceschi, V. R., & Horner, H. T. (1980). Calcium oxalate crystals in plants. The Botanical Review, 46(4), 361-427.